Preuzeto sa bloga upoznajtesvijetokonas.com

Planine su od davnina bile išarane pješačkim stazama. Tim stazama su ljudi izlazili na planinu sa svojom stokom da koriste njene pašnjake ili da sijeku šumu za svoje potrebe. Ti putevi su bili vrlo teški. Planine su do renesanse smatrane "đavoljim prebivalištem".

Međunarodna unija planinarskih društava (UIAA) koja je osnovana 1932. u Chamonixu, smatra, da je jedan od prvih poznatih uspona na planinu bio uspon Dantea Aligheria, autora “Božanske komedije” 1311. godine, na vrh Prato al Soglio. Italijanski pjesnik Petrarka (Francesco Petrarka) se 1336. godine, popeo na Mont Ventoux u francuskim alpima, a slavni Leonardo da Vinci uspinje se 1511. na vrh Monte Bo (2556 m). Najstariji poznati putopis kroz Alpe napisao je Venancije Fortunat još 1556. godine.

Idejnim začetnikom planinarstva se ipak smatra Žan Žak Ruso (Jean Jacques Rousseau 1712-1778.), koji je propovijedao da je osnovni put ka sreći povratak prirodi. „Sve knjige sam zatvorio, samo je jedna ostala otvorena – knjiga prirode“. Ova njegova deviza (bojni poklič prema budućnosti)  od tada je uticala na sve veće interesovanje ljudi za planine i prirodne ljepote. Rousseauovi opisi prirode sa slikama obitelji i iskrenim osjećajima su bili književni hit onoga vremena.

U literarnim djelima Šelija (Shelley), Getea (Goethe) i Viktora Igoa (Victor Hugo) su  sa zanosom i oduševljenjem opisivane ljepote alpskih pejzaža.

Osnivač moderne geografije Alexander von Humboldt (1769-1859.), je prvi upotrebio izraz “prirodni spomenici” za specifične prirodne rijetkosti.

Mala hronologija osvajanja vrhova planina kroz historiju:

Jacques Balmat, vodič i doktor Michael  Paccard iz Šamonija (Chamonix) prvi u historiji 08. 8. 1786. godine, osvajaju Mont Blanc (4.810 m).

Najveći vrh Zapadne Evrope Mont Blanc 1808. godine, kao prva žena, osvaja i Marie Paradis sa 23 godine života.

Od 1850. godine, britanska elita sve više osvaja Alpe. Kao početak organiziranog planinarstva u svijetu uzima se 1857. godina, kada je u Londonu osnovana planinarska organizacija Alpine Club. Klub je bio zatvorenog tipa, a njegovi članovi su pripadali elitnom društvu.

Poslije Engleza osnovane su planinarske organizacije 1862. godine, u Austriji, a 1863. u Švicarskoj i Italiji, čiji su članovi takođe bili iz redova imućne klase. Nakon njih osnivaju se planinarske organizacije 1869. u Njemačkoj, 1873. u Mađarskoj i Poljskoj, 1874. u Hrvatskoj i Francuskoj, 1876. u Španiji…

Jungfrau (vrh Oberlanda bernois 4.158 m) u Švicarskoj osvajaju 1811.  švicarci Hieronymus Meyer, Johan Rudolf Meyer, Joseph Bortes i Aloys Volker.

Najviši evropski vrh Elbrus (dva vrha i to: zapadni 5.642 i istočni 5.621 m/nv)) osvajaju: istočni vrh (5.621 m) Hilar Hahirov 1821. godine, i zapadni vrh (5.642 m) Florence Crauford Grove, Frederik Gardiner, Horace Walker, Peter Knubel i vodič Ahija Soltajev 1874. godine.

Prvi planinarski itinerer, koji je vodio ispred popularnih masiva Mont Blanca u trajanju od dva dana, trasiraju 1861. godine, Lesli Stiven (Leslie Stephen), otac spisateljice Virdžinije Vulf (Virginija Woolf) i izvrsni švicarski vodič Melchior Anderegg.

Nastavak teksta čitajte ovdje.

(DEPO PORTAL/BLIN MAGAZIN/ad)