“Kasini” je detektovao ultra tanki sloj jona kiseonika na Dioni, tako rijedak da su uslovi tamo jednaki onima na 480 kilometara iznad Zemlje.
Na Dioni postoji svega jedan jon kiseonika na svakih 11 kubnih centimetara prostora, ali je to ipak dovoljno da se kvalifikuje kao atmosfera, istakli su naučnici.
“Znamo da je Diona izvor molekula kiseonika. To pokazuje da je molekularni kiseonik u stvari uobičajen u sistemu Saturna i da može proizaći iz procesa koji ne uključuju život”, izjavio je vođa studije Robert Tokar, iz Nacionalne laboratorije “Los Alamos” u Novom Meksiku.
Diona je jedan od manjih Saturnovih mjeseca, širine oko 1,123 kilometara. Orbitira oko druge najveće planete Sunčevog sistema svakih 2,7 dana, na udaljenosti od oko 377.400 kilometara, što je približno ista udaljenost kao između Zemlje i našeg satelita, naveli su stručnjaci NASA-e.
Dionu je 1684. otkrio astronom Đovani Kasini, po kome je i nazvana letjelica, dok je sam mjesec dobio ime po grčkoj boginji Dijani.
NASA je lansirala misiju “Kasini” 1997, a letelica je stigla do Saturna 2004, od kada je u njegovoj orbiti. Misija “Kasini” je više puta produžavana, a nedavno do 2017.
“Kiseonik na Dioni potencijalno se može stvoriti fotonima, ili visoko-energetskim česticama koje bombarduju ledenu površinu ovog mjeseca, podižući jone kiseonika tokom procesa”, objasnio je Tokar.
Druga teorija ukazuje da su Dioninu atmosferu možda stvorili geološki procesi na mjesecu.
Diona je jedino stenovito telo sa atmosferom u našem Solarnom sistemu. Gusta atmosfera prekriva još Zemlju, Veneru i Mars, kao i Saturnov najveći mjesec Titan.
Rijetka atmosfera na Reji, drugog po veličini satelita prstenaste planete, detektovana je 2010. godine i slična je ovoj na Dioni. To i otkriće ozona na ledenoj Dioni navelo je naučnike na zaključak da ovaj mjesec ima rijetku atmosferu, ali je ova teorija potvrđena tek kada je “Kasini” uz pomoć plazma spektometra detektovao jonizovani kiseonik tokom bliskog prolaska u aprilu 2011, kada je letjelica prošla na 503 kilometra od mjeseca.
Tada je zabilježeno da je Dionina atmosfera sačinjena od oko 2.550 jona na 90.000 kubnih metara, istakli su naučnici.
Blic, DEPO-BL!N/đk