Putnici imaju pravo da odbiju skenere i zatraže provjeru uobičajenim metodama [EPA]

Evropska komisija je odlučila da se od danas na aerodromima u Evropskoj uniji putnici zvanično smiju početi kontrolirati uz pomoć skenera.

Upotrebom skenera za cijelo telo na aerodromima bi trebali biti  spriječeni napadi u zračnom saobraćaju, ali njihovo korištenje još je sporno.

Putnici će morati ući u kabinu veličine telefonske govornice, raširit noge, podići ruke i biti podvrgnuti pregledu tzv. teraherc zracima, javio je Tanjug.

U osnovi je riječ o malim radarskim uređajima koje emitiraju određeni signal, a potom primaju reflekse. Nakon toga nastaje virtuelna slika na monitoru, na kojoj se može vidjeti da li osoba koja se provjerava, ispod odjeće ima opasne naprave.

Zamka u detalju

Prednost nove tehnike je u sljedećem: za razliku od detektora metala, skeneri za tijelo mogu otkriti i tečnosti, prah i noževe sa keramičkom oštricom - dakle sve potencijalno opasne predmete koji ne sadrže metal.

Do odluke o uvođenju takvih skenera došlo je nakon što je prije dvije godine spriječen napad na liniji Amsterdam-Detroit. Tada je 23-godišnji putnik iz Nigerije uspio da prokrijumčari eksplozivnu supstancu u avion.

Zamka se, kada je riječ o novoj tehnici, krije u detalju: slika koju emituju skeneri vidno se razlikuje u zavisnosti od sprave.

Tako je moguće vidjeti sliku od simboličnih grubih crta i površina sa eventualnim opasnim predmetima, pa sve do detaljnog odslikavanja golog tijela.

Zbog toga je došlo do protesta među putnicima, ali i u određenom dijelu političara.

Uređaji su vrlo brzo dobili nadimak: skeneri za skidanje do gole kože, prenio je njemački državni radio Deutsche Welle.

Evropska komisija je između ostalog i zbog toga odobrila korištenje skenera na evropskim aerodromima samo pod strogim uslovima.

Tako je zabranjeno da skeniranje koje je obavljeno ostane sačuvano na serveru.

Osim toga, analiza fotografija mora se obavljati u strogo izdvojenoj prostoriji, a uposlenici koji rade na tome ne smiju imati direktan kontakt sa osobom koja se kontrolira.

Putnici, takođe, imaju pravo da odbiju takav način kontrole, odnosno da zatraže provjeru uobičajenim metodama.

Evropska komisija zaključila je da "bezbjednosni skeneri", kako su zvanično nazvani, ne bi smjeli predstavljati opasnost po ljudski organizam.

Naučnici, pak, po tom pitanju još nisu dali svoj konačni sud. Rezultati jedne evropske studije pokazuju da prilikom korištenja skenera nisu zabilježeni biološki efekti nastali teraherc zračenjem.

Poziv na novu metodu

Na njemačkim aerodromima je u posljednjih deset mjeseci izvršeno testiranje skenera u čemu je dobrovoljno učestvovalo oko 800.000 putnika.

Rezultati testiranja bili su poražavajući: u skoro polovini svih slučajeva izazvan je lažni alarm, a putnici kod kojih se to desilo morali su biti dodatno pregledani. Tako se dešavalo da alarm izazovu fleke od znoja, nabori ili dugmad na garderobi.

Evropski parlament pozvao je zemlje članice EU da novu metodu kontrole putnika uvedu do kraja aprila 2013. godine.

Tanjug, Al Jazzera/đk