Konferencija pod nazivom "Amerika na raskršću: Dejtonski sporazum i početak diplomatije 21. vijeka" imaće dva panela. Prvi panel, istog naziva kao i konferencija, baviće se analitičkom procjenom toga šta je donio Dejtonski sporazum i koje je rezultate tada postigla američka spoljna politika, dok će drugi panel, pod nazivom "Petnaest godina kasnije: ohrabrivanje ekonomskog razvoja i integracija s Evropom", biti posvećen budućnosti regije - njezinoj stabilnosti i prosperitetu, izvijestio je Glas Amerike.

Među 400 učesnika na konferenciji će učestvovati i bivša američka državna sekretarka Madlene Olbrajt, bivši američki ambasador u Republici Hrvatskoj Piter Galbrajt, bivši vrhovni komandant NATO-a za Evropu Vesli Klark, nekadašnji savjetnik američkog predsjednika za nacionalnu bezbjednost Sendi Berger i drugi američke diplomate koji su aktivno oblikovali američku politiku prema nekadašnjoj SFRJ i jugoistoku Evrope.

Kao moderatorka pojaviće se neizostavno lice s TV ekrana iz 90-ih ratna dopisnica Si-En-En-a Kristijan Amanpur. Sadašnja američka administracija na konferenciju šalje zamjenika državne sekretarke Džejmsa Stajnberga, a od evropskih zvaničnika na konferenciji će učestvovatti visoka predstavnica Evropske unije za vanjsku politiku Ketrin Ešton.

Dejtonski sporazum potpisan je u decembru 1995. godine u Parizu, nakon pregovora koje je u zračnoj bazi Rajt-Paterson u Dejtonu, Ohajo, s predsjednicima Franjom Tuđmanom, Alijom Izetbegovićem i Slobodanom Miloševićem vodio Ričard Holbruk.

Na jednodnevnoj konferenciji posebna će se počast odati upravo Holbruku, nekadašnjem posebnom izaslaniku Bila Klintona i "arhitektu Dejtona" koji je preminuo 13. decembra 2010.

Dejtonski mirovni sporazum je administracija predsjednika Klintona označila kao veliku diplomatsku pobjedu, ali kasnije je i ključni američki pregovarač, Holbruk, govorio kako bi sporazum trebalo dograditi te da je dejtonski Ustav BiH bio samo temelj za izgradnju države.

Upravo o tome i treba biti riječi na današnjem skupu, uz pitanje da li je sporazum kojim je okončan rat ujedno i poraz etike i pravednosti te da li je  jedan od entiteta u BiH utemeljen na etničkom čišćenju. Možda upravo u tom pitanju leži odgovor zbog čega na njujorškom skupu nema nijednog predstavnika bosanskohercegovačkih Srba ili predstavnika iz Beograda.

(Fena, BLIN MAGAZIN/ma)