Ured za kontrolu stranih sredstava (OFAC) pri američkom Ministarstvu finansija uveo u petak sankcije protiv pet pojedinaca i jedne kompanije zbog njihove uloge u podržavanju nastojanja predsjednika Republike Srpske (RS) Milorada Dodika i njegove porodice da se obogate na račun javnosti. Sankcije su takođe uvedene protiv osam osoba koje su, prema Dodikovom nalogu, organizovale i sprovele obilježavanje Dana Republike Srpske (Dan RS) u januaru 2024., što je u suprotnosti s principima Dejtonskog mirovnog sporazuma (DMS) i presudama Ustavnog suda Bosne i Hercegovine (US BiH) koji je ovaj datum proglasio neustavnim.
- Današnje mjere naglašavaju Dodikove kontinuirane napore da podriva demokratski i multietnički okvir koji definiše savremenu Bosnu i Hercegovinu - izjavio je Bradley T. Smith, vršilac dužnosti podsekretara za borbu protiv terorizma i finansijsko obavještavanje u Ministarstvu finansija SAD-a. “Sjedinjene Američke Države, koristeći svoja proširena ovlaštenja, ostaju posvećene ometanju pokušaja Dodika i njegovih saradnika da se obogate i destabilizuju regiju.”
Pavle Čorović, državljanin BiH i Srbije, suprug Gorice Dodik, koja je već pod američkim sankcijama, i direktor kompanije Global Liberty d.o.o. Laktaši, našao se na meti sankcija. Global Liberty, zajedno s drugim entitetima povezanim s porodicom Dodik, primio je značajne finansijske beneficije iz budžeta RS. OFAC je Corovića sankcionisao prema Izvršnoj naredbi 14033 (E.O. 14033), jer direktno ili indirektno kontroliše kompaniju Global Liberty.
Radmila Bojanić i Nemanja Reljin, direktorica i vlasnik firme Nimbus Innovations d.o.o. Banja Luka, također su obuhvaćeni sankcijama. Nimbus i Sirius 2010 d.o.o. Banja Luka (kompanija koja se spojila s Nimbusom) ranije su sankcionisani zbog njihove povezanosti s Igorom Dodikom, sinom Milorada Dodika. Bojanić je redovno izvještavala Igora o poslovnim aktivnostima i tražila njegovo odobrenje za donošenje odluka. OFAC je Bojanić i Reljina sankcionisao zbog njihove kontrole nad Nimbusom, dok je Bojanić dodatno sankcionisana zbog djelovanja u ime Igora Dodika.
OFAC je takođe sankcionisao Igora Dodika i njegovog saradnika, državljanina Srbije Marka Gujaničića, zbog njihove uloge u manipulaciji istraživanjima medija i javnog mnjenja u BiH. Njih dvojica su osnovali kompaniju SEE Media Research LTD na Kipru s ciljem monopolizacije mjerenja gledanosti televizijskih programa u BiH. Gujaničić je obavijestio Igora o strategiji manipulacije anketama kako bi ostvarili svoje ciljeve.
Od 8. do 10. januara 2024. godine, Vlada RS organizovala je obilježavanje Dana RS uprkos presudama US BiH koje su ovaj događaj proglasile neustavnim zbog kršenja principa nediskriminacije. Dodik je lično nadgledao i usmjeravao organizaciju ovog obilježavanja. Visoki predstavnik u BiH izjavio je da je proslava Dana RS “jasno i direktno nepoštovanje konačnih i obavezujućih odluka US BiH” te da takvo djelovanje predstavlja krivično djelo prema zakonima BiH.
Sankcije su uvedene protiv ključnih organizatora ovog događaja, uključujući:
ministra unutrašnjih poslova RS Sinišu Karana,
šefa kabineta predsjednika RS Danijela Dragičevića,
šefa Protokola RS Gorana Rakovića,
generalnog sekretara RS Dalibora Panića,
direktorice RTRS-a Dijane Milanković,
predsjednika Ustavnog suda RS Džerarda Selmana,
predsjednika Akademije nauka i umjetnosti RS Rajka Kuzmanovića,
šefa kabineta predsjednika Narodne skupštine RS Gorana Filipovića, kao i tri dodatna člana Odbora za organizaciju Dana RS, koji su sankcionisani 13. marta 2024.
SAD ovim mjerama nastavljaju sankcionisati aktivnosti koje podrivaju suverenitet i teritorijalni integritet BiH, uz istovremeno naglašavanje važnosti poštivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma, navodi se u saopćenju ministarstva finansija SAD-a.
(DEPO PORTAL/mm)