Režim porodice al-Assad je srušen, nakon skoro 54 godine na vlasti u Siriji, zahvaljujući pobunjeničkim snagama koje su tokom jutra osvojile Damask. Bashar al-Assad, sada već bivši sirijski predsjednik, pobjegao je avionom iz prijestolnice, piše Avaz.
Naime, on je na čelu Sirije naslijedio svog oca Hafiza, koji je umro 2000. godine. CNN je nakon smjene vlasti u Damasku objavio i političku biografiju Bashara al-Assada.
Vođa Sirije, Bashar al-Assad, druga je generacija autokratske porodične dinastije koja je držala vlast više od pet decenija. Njegov nestanak usred munjevitog napredovanja pobunjenika nagovještava nevjerovatnu promjenu vlasti u strateški važnoj bliskoistočnoj zemlji.
Poznat je po brutalnoj vladavini nad Sirijom, koja je od 2011. godine razorena građanskim ratom, pretvarajući zemlju u plodno tlo za ekstremističku grupu ISIS, dok je istovremeno izazvao izbjegličku krizu koja je raselila milione ljudi.
Rat je započeo nakon što je Assadov režim odbio da popusti masovnim prodemokratskim protestima tokom Arapskog proljeća te godine, umjesto toga primjenjujući brutalnu represiju nad mirnim pokretom – ubijajući i hapseći hiljade ljudi samo u prvim mjesecima.
Snage Bashara al-Assada od tada su optužene za teška kršenja ljudskih prava i brutalne napade na civile tokom 13-godišnjeg rata, uključujući upotrebu hemijskog oružja protiv svog vlastitog naroda. Sjedinjene Američke Države, Jordan, Turska i Evropska unija su na početku rata pozvali Assada da odstupi sa vlasti.
Međutim, režim, koji je pod teškim sankcijama Zapada i međunarodno izolovan, održao se na vlasti zahvaljujući podršci moćnih saveznika Rusije i Irana, kao i nemilosrdnoj kampanji protiv opozicije.
Svi prizori radosnog slavlja kada su pobunjeničke snage preuzele kontrolu nad sirijskim gradovima svjedoče o užasima tog režima. U Homsu, video snimci koje je CNN geolocirao pokazali su stanovnike kako cijepaju postere Assada i njegovog oca, što je podsjećalo na simbolične slike iz 2011. godine.
Bashar al-Assad preuzeo je vlast na izborima 2000. godine, nakon smrti svog oca Hafeza al-Assada, koji se uzdigao iz siromaštva da bi predvodio Baas partiju i preuzeo vlast 1970. godine, postavši predsjednik zemlje naredne godine. Mlađi Assad je odrastao u sjeni svog oca, sovjetskog saveznika koji je vladao Sirijom tri decenije i omogućio manjinama poput Alavita ključne političke, društvene i vojne pozicije.
Kao drugi sin, koji nije bio predviđen za nasljednika, Assad je studirao oftalmologiju u Londonu sve dok njegov stariji brat Basel, koji je bio pripreman da naslijedi Hafiza, nije poginuo u saobraćajnoj nesreći 1994. godine. Bashar je tada ušao u nacionalni fokus i studirao vojnu nauku, postavši pukovnik u sirijskoj vojsci.
Nakon očeve smrti u junu 2000. godine, sirijski parlament je za samo nekoliko sati promijenio ustav, smanjujući minimalnu starost za predsjedničke kandidate sa 40 na Assadovih tadašnjih 34 godine, što mu je omogućilo da naslijedi oca na izborima sljedećeg mjeseca.
Assadove snage su tokom građanskog rata bile poznate po brutalnim taktikama, nakon gušenja prodemokratskih protesta 2011. godine, kada je naoružana opozicija, sastavljena od malih milicija i nekih prebjeglih vojnika sirijske vojske, formirala otpor.
Godine 2013, UN-ovi inspektori za oružje našli su "nepobitne" dokaze o upotrebi nervnog gasa u Siriji. Tadašnji generalni sekretar UN-a Ban Ki-moon nazvao je napad od 21. avgusta "najgorom upotrebom oružja za masovno uništenje u 21. vijeku". SAD su procijenile da je taj napad možda usmrtio više od 1.400 ljudi, uključujući stotine civila. Sirijski zvaničnici su više puta negirali optužbe za ratne zločine i zločine protiv čovječnosti.
Sukob je postao kamen temeljac Assadovog brutalnog naslijeđa, ostavljajući stotine hiljada mrtvih i, prema podacima Ujedinjenih nacija ranije ove godine, više od 7 miliona interno raseljenih osoba i preko 6 miliona međunarodnih izbjeglica.
(Avaz.ba/DEPO PORTAL/au)