Pripremila: Elma MURIĆ

Počeci današnjih televizijskih sistema datiraju još iz vremena kada je Willoughby Smith godine 1873. otkrio fotokonduktivitet kemijskog elementa selenija, te otkrića skenirajućeg diska od strane Paula Nipkova 1884. godine.

Elektromehaničke tehnike televizijskog prenosa slike bile su razvijene prije drugog svjetskog rata, pretežno zaslugama dvojice ljudi, Charlesa Francisa Jenkinsa i Johna Logie Bairda, televizijski sistem koji se u potpunosti koristio elektronijom razvili su Philo Taylor Farnsworth, Vladimir Zworykin i drugi te je omogućio masovnu distribuciju televizijskih programa.

Nakon godina eksperimentalnog emitiranja koje su se mogli gledati samo u posebno opremljenim kućama, komercijalna televizija je počela s radom u SAD-u i Velikoj Britaniji netom prije drugog svjetskog rata.

U Velikoj Britaniji, a kasnije i u drugim zemljama, monopol nad televizijom je imala država koja je program finansirala iz budžeta i televizijske pretplate, dok u SAD televizija razvijala preko privatnih televizijskih stanica, a program je financiran preko reklamiranja.

Prvi televizijski program uživo je emitiran 1936. godine, iz Berlina s otvaranja Olimpijskih igara. Već tad britanski BBC, koji emitira prvi komercijalni TV program, postaje uvaženo ime u svijetu televizije.

Općenito, prve televizijske emisije koje odgovaraju modernoj definiciji (više od 240 linija) su emitirane u Velikoj Britaniji te iste godine.

Pedesete godine prošlog vijeka donose razvoj javne televizije u cijelom svijetu, a tri godine poslije u Americi dolazi do revolucionarne pojave televizije u boji.

Vodeće mjesto u proizvodnji TV uređaja zauzela je kompanija Sony koja je 1957. godine predstavila prvi televizor s tranzistorima umjesto elektroničkih cijevi.

Budući da je taj izum ispočetka bio izuzetno loše kvalitete, mnogo novaca se ulagalo u poboljšanja kvalitete slike ne bi li emitiranje bilo lakše, bolje i primjerenije vremenima i tehnološkom napretku. Potreba publike su rasle, već 1960. godine Njemačka je imala 4 miliona televizijskih gledatelja. Najviše se pratio informativni program, vremenske prognoze, zabavni program, snimali su se i pratili filmovi, a sve se uvelike financiralo iz propagandnog programa.

Uloga i uticaj televizije 60-ih godina bila je ogromna, čak više nego što je to danas ineternet. Emitirale su se predsjedničke kampanje, reklamirali su se razni proizvodi, prenosile su se predstave s Brodwaya i filmovi iz Hollywooda, a vijesti su stizale sa svih strana svijeta te približavale ljude na jedan sasvim nov način.

Zabilježena je i kriza u novinskoj i radio industriji jer je 'televizijska groznica' zahvatila globus.

Lansiranjem prvih satelita 'Sputnika 1'  1957. godine u Rusiji, i 'satelita Echo 1 A' 1960. u Americi počinje epoha satelitskog prijenosa što nam danas omogućava praćenje vijesti i slike čak i iz najudaljenijih krajeva svijeta.

Godine 1965., TV kuća NBC počinje sa emitiranjem programa u boji, a 1969. godine počinje emitiranje širom svijeta poznate dječje emisije 'Sesame Street'.

Tada se počinje i raspravljati o uticaju televizije na stanovništvo i počinje se uviđati koliko uz pozitivne, dostupnost informacija, i negativan učinak televizija može imati.

Televizijska industrija dalje se razvija i usavršava osamdesetih godina 20. stoljeća. Počeli su se masovno snimati filmovi, serije, te se emitiraju i prve 'soap opere' ili kraće sapunice koje su privlačile mnoge ljude ispred TV ekrana, ali što je bilo najbitnije, donosile su ogromne količine novaca.

Do početka 1993. godine 98% američkih i evropskih domaćinstava posjedovalo je najmanje jedan televizor.

U novije vrijeme analognu televizju polako potiskuje digitalna, koja je s radom započela kao besplatni medij na frekvencijama različitima od onih kojima se koristi analogna televizija, pa tako svaka TV stanica može svoj program emitirati i na analognim i digitalnim TV kanalima.

Digitalno doba uzelo je maha pa je tako 2015. godina na svjetskom nivou predviđena kao krajnji rok za digitalizaciju svih televizijskih signala, dok će Evropska unija prelazak na digitalnu televiziju završiti do 2012. godine.

Uporedo s digitalizacijom TV signala su se razvijale i nove tehnologije u oblasti TV uređaja, prvo LCD (liquid crystal display – ekran sa tečnim kristalima), a potom i plazma televizori, te LED (light-emitting diode) čime stari televizori sa katodnom cijevi, polako ali sigurno odlaze u prošlost.

U FOTOGALERIJI pogledajte hronološki razvoj TV prijemnika, od onih prvih iz davne 1939, do posljednjih modernih TV uređaja;