Preuzeto sa bloga upoznajtesvijetokonas.com

Evropa je kolijevka diktatura i totalitarnih režima fašizma i komunizma. Evropa je i poprište dva svjetska rata. Današnja Evropska unija (EU) i NATO pakt su najuspješnija koncepcija ostvarivanja kolektivne sigurnosti i mira između nekada zaraćenih zemalja. Zemlje EU su svjesne da samo zajedno imaju šansu opstati i napredovati u vremenu globalizacije. Mnogi, uglavnom katolički socijalni etičari postavljaju pitanja koje su to zajedničke vrijednosti Evrope i iskazuju između ostalog i nezadovoljstvo što se u preambuli evropskog Ustava ne spominje kršćanstvo i Bog, već se koristi neutralni izraz „duhovno-religiozne tradicije“?

Veoma mali broj zemalja u Evropi u svojim nacionalnim ustavima spominje Boga. Na jednom polu EU su laičke države Francuska i Belgija, a na drugom bivše komunističke zemlje na čelu sa Poljskom. Potrebno je znati da Francuzi nikada nisu bili protiv svoje religije, već su protiv zloupotrebe religije u političke svrhe. Evropa se ogromnom većinom priklonila sekularnom društvu, ali je protivnik prisilne sekularizacije, koja je bila velika greška komunističkih režima. Evropa je istovremeno gorljivi protivnik politizacije vjere.

Koje su naše preovlađujuće „duhovno religiozne tradicije“, jesmo li sekularno društvo, da li se vjera politizira i ko su naši pobornici mira između nekada zaraćenih strana?

Crkveni raskol koji je podijelio crkvu na Katoličku i Pravoslavnu dogodio se u vrijeme ljetnih dana, ali prije skoro hiljadu godina (juli/svibanj 1054.). Podjela je otprilike pratila antičku podjelu (395.) vladavine Rimskim carstvom rijekom Drinom na zapadnoj granici, tako da je današnja teritorija Bosne i Hercegovine potpala pod jurisdikciju pape u Rimu.

Koje su naše preovlađujuće „duhovno religiozne tradicije“, jesmo li sekularno društvo, da li se vjera politizira i ko su naši pobornici mira između nekada zaraćenih strana?

U Marginalijama o jeziku i oko njega, Mehmedalija Mak Dizdar naglašava ključnu uloga koju je u razvoju narodne srednjovjekovne bosanske književnosti (piši kako govoriš)  odigrala šizmatička Bosanska crkva koja je iščezla pojavom islama i nakon neuspjelog integriranja u kršćanstvo.

Zahvaljujući Ahdnami (1463.), srednjovjekovna Bosna je dobila posebni društveno-politički status u cijeloj Osmanskoj imperiji, jer se u Bosni nije smjelo naseljavati osmansko visoko i niže plemstvo, a uz islamsku umjetnost razvija se renesansno-katolička i bizantsko-pravoslavna umjetnost.

Neuspješnu borbu za bosansku autonomiju i prava svoje feudalne klase je poveo Husein-kapetan Gradaščević poznatiji kao “Zmaj od Bosne” (1802.-1834.). Razlog bune je davanje autonomije (hatišerifi – sultanovi ukazi) Kneževini Srbiji, a uskraćivanje istog prava Bosni, u odnosu na Osmansko carstvo. Krvava sječa muslimanskog plemstva u Bosanskom ejaletu polovinom XIX stoljeća, od strane armade pod komandom Omer-paše Latasa neslavno je najavila kraj duge epohe vladavine Osmanskog carstva.

Bosanskohercegovački jevreji su nakon holokausta (1941/45.) i raseljavanja u posljednjem agresivnom ratu (1992/95.) ostali kao veoma mala, ali važna etnička skupina u Sarajevu.

Hrvatski književnik, filozof i političar Vlado Gotovac je zabilježio da su protivnici sekularne Bosne i Hercegovine sve etničke političke stranke i sve tri vjerske zajednice, a posebno tradicija Srpske pravoslavne crkve i tradicija šerijatskog prava.  

Islam, naprotiv, u svom opiranju sekularnosti ni u jednom trenutku ne uzima u obzir plemenske, narodne ili nacionalne motive. On je uvijek univerzalan i ne prihvata nikakve podjele

Pravoslavlje povezuje vjeru, državu (tlo) i naciju, a sebe smatra središtem tog jedinstva. Za Srpsku pravoslavnu crkvu, koja je nastala ujedinjenjem crkvi (1920.) na teritoriji Kraljevine SHS, je sekularnost upravljena protiv nacije i države. Pravoslavna crkva je u našim zemljama bila i ostala prethodnica vojnim hordama. Današnja Srpsko pravoslavna crkva je antidemokratska, fundamentalistička i zahtijeva sudbinsku ulogu u životu nacije i bila je dio UZP-a Srbije u Bosni i Hercegovini.

Islam, naprotiv, u svom opiranju sekularnosti ni u jednom trenutku ne uzima u obzir plemenske, narodne ili nacionalne motive. On je uvijek univerzalan i ne prihvata nikakve podjele, osim onih koje su nastajale u sporovima o vjerskim pitanjima i formirale šiitski i sunitski islam. Teokratsko pravo (grčki.- uređenje u kojem vlada Bog), kao opći okvir života, kojim se konkretno reguliraju svi odnosi u njemu, zanemaruje povezivanja sa državom. Tendencija današnje IVZ-a je „crkvizacija“ institucija, politizacija vjere i razna kontroverzna „poslovanja“.

Katolička crkva i pored najvećeg iskustva djelovanja u sekularnim društvima nije takođe  izvan političkog djelovanja jer je jedan dio klera uticao na stvaranje Herceg Bosne koja je bila produžena ruka UZP-a Hrvatske na teritoriji Bosne i Hercegovine. U to vrijeme je odlučeno da u BiH djeluje samo jedna politička hrvatska etnička stranka – HDZ. Hrvatska je bila prva koja je priznala Bosnu i Hercegovinu, ali je takođe bila prva koja je u velikom dijelu BiH ratnim zločinom  stvorila svoju vlast, uvela svoju valutu i svoje simbole. Katolička crkva se nikada zvanično nije ogradila od Hrvatske Republike Herceg Bosne.  

Ono što je najžalosnija činjenica da je i vladajuća bošnjačka etnička stranka (SDA) prihvatila ratnu tranziciju (čitaj pljačku) društvene imovine u zemlji  i „zanemarila“, zajedno sa opozicionim političkim strankama, ogromnu imovinu u inozemstvu (koja je dekretom, naredbom pretvorena u državnu). Iz koristoljublja, prihvaćena je iluzija da je stvaranje islamskog entiteta dobro rješenje, rezonirajući: najbolje je da imamo svoju (obećanu) teritoriju. U tome im decenijama lavovski pomažu susjedne zemlje, a i dalje pomaže, tzv. međunarodna zajednica čiji su svi sporazumi polazili od pretpostavke podjele zemlje po etničkim i teritorijalnim kreterijumima, koji nikada u milenijum dugoj historiji nisu postojali. Tako se moglo dogoditi da su etničke (bošnjačke, srpske i hrvatske) političke stranke koje vjeru i etnički kriterijum uporno uvode u politiku i tri glavne vjerske zajednice, bili najveći protivnici građanske sekularne Bosne i Hercegovine. U posljednje vrijeme najveća etnička bošnjačka stranka SDA, za sada samo verbalno, proklamira građansko ustrojstvo države.

Zašto politički lideri režima Srbije i Hrvatske obilaze Sarajevo u širokom luku, kao mačci okolo vruće kaše? Pa naravno, da se ne bi otvorila pitanja razorne korupcije u društvu, uništenog pravosuđa, granica, ogromne pljačke imovine...

Aktuelni prijepori oko izmjena Izbornog zakona Bosne i Hercegovine i ovih dana nametnutog Zakona o negiranju genocida od strane Ureda visokog predstavnika (OHR) u BiH, su usporili realizaciju političkog projekta “srpskog sveta”.

Istinske pobornike mira potrebno je tražiti u političkim programima stranki koje zagovaraju NATO i EU integracije, uspostavljanje sekularnog građanskog društva sa dva administrativna nivoa, kao i društva socijalne pravde sa najvećim stepenom poštivanja ljudskih prava. Razornoj korupciji se mogu suprotstaviti samo jake državne institucije i nezavisno pravosuđe.

Na kraju još jedno važno pitanje. Zašto politički lideri režima Srbije i Hrvatske obilaze Sarajevo u širokom luku, kao mačci okolo vruće kaše? Pa naravno, da se ne bi otvorila pitanja razorne korupcije u društvu, uništenog pravosuđa, granica, ogromne pljačke imovine i hidropotencijala, pravo na slobodan morski koridor, posljedice presuđenih UZP-ova, aparthejd bošnjačkog, hrvatskog i srpskog naroda na ogromnim dijelovima teritorije Bosne i Hercegovine, pitanje migranata, negiranje jezika i principi dvije škole pod jednim krovom… Ukratko da se ne bi ogolila pljačka bosanskohercegovačkih naroda epskih razmjera što ne odgovara ni jednom od pobrojanih režima. Ne treba nipošto zanemariti i razornu ulogu međunarodne elektroenergetske mafije koja u projektovanom bosanskohercegovačkom bezvlašću pliva kao riba u vodi.

Prenaglašavajući etnički kriterijum (rasne, vjerske, lingvističke, narodne, regionalne… grupne) kao osnovni uzrok rata u regionu zamagljuju se teritorijalni i ratno profiterski razlozi stvaranja haosa. Hrvatski filozof, pisac i prevodilac, Srećko Horvat u svom eseju pod naslovom U zemlji krvi i novca – Andželina Džoli (Angelina Jolie Voight) i Balkan, tvrdi da zemlje bivše Jugoslavije nisu zemlje krvi i meda, nego Zemlje krvi i novca, te da se ratovi kao i uvijek u historiji vode – u ime novca.

Oni poput Bernar-Anrija Levija (Bernard-Henri Lévy), koji misle da film (U zemlji krvi i meda) sadrži „istinu“ o jugoslovenskim ratovima ili su neznalice ili namjerno prikrivaju pravi problem. Tako poslije gledanja filma ostaje samo medijski spektakl i pitanja za Andželinu Džoli poput ovog: „Hoćete li posjetiti prekrasnu hrvatsku obalu sljedećeg ljeta? Njen odgovor je bio: Bred (Brad Pitt) već gleda neke fotografije i zainteresovan je“ - zakljućuje Srećko Horvat.

Zemlje bivše Jugoslavije nisu zemlje krvi i meda, nego Zemlje krvi i novca, ratovi se kao i uvijek u historiji vode – u ime novca

Za obuzdavanje uvezane korupcije u zemljama istočne Evrope potrebno je ući u protoke novca koji obilno pristiže iz pronevjerenih državnih budžeta, pronevjerenih EU fondova, nelegalnih trgovina i međunarodnih fondova koji služe za politička i ekonomska ovladavanja teritorijama. Iz tih razloga, posebno zbog ozbiljnih indicija o pronevjerama EU fondova, Evropska unija je  uspostavila i Ured državnog tužitelja EU u Briselu (Bruxselles), a od nedavno i u Zagrebu.

Paradoksalno ali Bosna i Hercegovina kao trenutno najslabija karika lanca korumpiranih istočnoevropskih zemalja je ključ širih antikoruptivnih rješenja, jer već ima niz dobivenih a neizvršenih sudskih presuda.

Dobrodošao u Bosnu i Hercegovinu gospodine Kristian!

Stavovi izrečeni u ovom tekstu odražavaju autorovo lično mišljenje, ali ne nužno i stavove DEPO Portala.

(DEPO PORTAL/ad)