Piše: Samir AVDIĆ, predsjednik Kluba vijećnika SDP-a u OV Ilidža
S obzirom na niz netačnih tvrdnji koje je u svom prednovogodišnjem obraćanju medijima iznio gospodin Senaid Memić, načelnik Opštine Ilidža, kao vijećnik u Opštinskom vijeću Ilidža, a istine radi, dužan sam neke od tih tvrdnji ispraviti.
Načelnik tvrdi da do formiranja “arheološkog muzeja” na neolitskom lokalitetu Butmir nije došlo zbog dvogodišnjeg čekanja na projekat koji je kobajagi trebala napraviti Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH. Kao čovjeku koji se bavi zaštitom kulturnog naslijeđa istina u vezi sa ovom temom poseban mi je interes i tvrdim da Memić pričom o arheološkom muzeju ustvari skriva svoj pravi plan, a to je da se zemljište na kojem se nalazi lokalitet proglasi građevinskim zemljištem.
Arheološki lokalitet Butmir je nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Radi se o arheološkom nalazištu koje svjedoči o Butmirskoj kulturi, veoma razvijenoj kulturi življenja iz doba prahistorije. Krajem devetnaestog vijeka bilo je to jedno od najznačajnijih svjetskih arheoloških nalazišta zbog kojeg je naša zemlja bila domaćin Svjetskog kongresa arheologa.
U dva navrata vršena su istraživanja, ali lokalitet nije potpuno istražen.
Devastacija samog lokaliteta posebno je intenzivirana u posljednjih dvadesetak godina izgradnjom različitih objekata, a njegovo potpuno uništenje prepoznao sam u namjeri ilidžanskih vlasti da ga proglase građevinskim zemljištem, kroz regulacioni plan Nova Ilidža 1. Reagovao sam na takvu namjeru upozorivši Vijeće na značaj ovog nacionalnog spomenika te na zakonske prepreke za usvajanje takvog regulacionog plana.
Usvajanje plana je zaustavljeno, ali se nelegalna gradnja nastavila. U namjeri da takvu gradnju retroaktivno legalizuju, vijećnici vladajuće većine usvojili su zaključak kojim od Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika BiH traže da se ukine zabrana gradnje na zemljištu koje je ustvari arheološki lokalitet, tačnije - da se zaštićeni opseg značajno suzi. Takvu odluku komisija ne smije donijeti jer bi time obesmislila sopstveno postojanje.
Kompromisno rješenje koje je ponudila komisija nakon istraživanja predvođenih profesorom Kaljancem sa Katedre za arheologiju Filozofskog fakulteta u Sarajevu, iz 2017.godine, bilo je smanjenje opsega zaštićene zone, ali ne u mjeri u kojoj je to vijeće tražilo, te formiranje arheološkog parka sa eventualnom muzejskom postavkom u nultoj zoni oko koje bi se ostavila standardima predviđena zaštitna zona. Takav kompromis sam podržao jer podrazumijeva konačni početak korisne upotrebe kulturnog naslijeđa koje se nalazi na Ilidži (10 nacionalnih spomenika), što je i česta tema mojih vijećničkih inicijativa.
Bez obzira na to, nelegalna gradnja je nastavljena i u zaštitnom pojasu lokaliteta trenutno se gradi stambeno-poslovna zgrada od sedam-osam spratova. Ministarstvo prostornog uređenja Federacije Bosne i Hercegovine, koje je nadležno za provođenje zaštitnih mjera na ovom nacionalnom spomeniku, izdalo je dozvolu za vršenje arheoloških istraživanja i taj dokument je zloupotrebljen i predstavljen kao dozvola za građenje.
Da rezimiran – Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH nije zabranila, već nam je predložila da formiramo arheološki park i muzejsku postavku, i nikada nije preuzela obavezu da napravi projekat budućeg muzeja. Odluka o proglašenju Arheološkog lokaliteta Butmir na snazi je dok je Komisija ne promijeni, što znači da se svaka daljnja izgradnja na lokalitetu može smatrati nezakonitom. Uz dužno poštovanje, tvrdnja gospodina Memića u vezi sa ovom temom nije tačna.
Kada je u pitanju izgradnja prihvatnog centra za napuštene pse, odnosno ponuda organizacije Dog Trust za javno-privatno partnerstvo, načelnik je rekao istinu – pravobranioc Opštine Ilidža, nakon tužbe od strane klubova SDP-a i DF-a zbog nelegalnog parkinga u koritu rijeke Željeznice, odbila je da učestvuje u novoj načelnikovoj egzibiciji.
Prema Zakonu o javno-privatnom partnerstvu u KS, koji je usvojen 2011. godine, za sklapanja javno-privatnih partnerstava potrebno je napraviti kratkoročni, srednjoročni i dugoročni plan partnerstava, koje na prijedlog opština usvaja i Skupština Kantona Sarajevo. To ljudi iz Opštine Ilidža očito nisu znali, ali sam ih, eto, informisao. Taj se problem da lako riješiti – napravimo plan, Skupština ga usvoji i na osnovu plana pravimo ugovor o partnerstvu.
Da biste shvatili problem, ukratko ću objasniti ponudu. Dog Trust bi uložio između 20 i 40 miliona KM za izgradnju i funkcionisanje regionalnog prihvatilišta za napuštene pse te zaposlio do 40 radnika, pri čemu bi prednost pri zapošljavanju imali stanovnici Ilidže. S druge strane, Opština Ilidža treba ustupiti zemljište na kojem će se izgraditi prihvatilište i to na 50 godin,a sa mogućnošću produženja na 70 godina.
Načelnik je predložio zemljište u Gladnom polju koje trenutno koristi Zemljoradnička zadruga, čiji je i sam član. Zadruga ima dugovanja u iznosu između 100 i 200.000 KM i ta dugovanja bi prema dogovoru preuzeo Dog Trust. Dog Trust je prezentovao projekat Vijeću i od nas je traženo pismo podrške. Želim naglasiti da svesrdno podržavamo ovaj projekat, ali nekoliko vijećnika, uključujući i mene, tražilo je mišljenje opštinskog pravobranioca jer je status tog zemljišta već bio problematiziran u sporu između Opštine Ilidža i Auto-cesti Federacije, prilikom izgradnje autoputa.
Pravobranioc na osnovu dostupnih dokumenata o zemljištu nije mogao potvrditi da Opština Ilidža na planirani način može manipulisati tim zemljištem. Radi se o zemljištu u statusu državnog erara i taj status po važećim zakonima može mijenjati samo komisija na državnom nivou koja to nikad nije uradila. Predstavnici Dog Trust-a bi prihvatili i neku drugu lokaciju, ali načelnik insistira na zemljištu Zemljoradničke zadruge. Zbog toga, prema informacijama kojima raspolažem, postoji mogućnost da se ta investicija realizuje u Novom Gradu ili u Istočnom Sarajevu.
Da rezimiram – tvrdnja načelnika Memića da projekat sa Dog Trustom kasni zbog birokratije - nije tačna.
Upotreba riječi birokratija u pežorativnom smislu čest je trik ljudi kojima se u njihovoj nezakonitoj namjeri žuri i voljeli bi neprimjetno zaobići zakone.
Stojim na raspolaganju i kada su u pitanju ostale teme koje je gospodin načelnik otvorio u razgovoru sa novinarima 28.decembra 2018. godine, ali zbog dužine teksta ovom prilikom pokušao sam približiti samo ove dvije.
(DEPO PORTAL/BLIN MAGAZIN/ad)