Ministarstvo zdravlja Srbije naložilo je mjere pojačanog nadzora na graničnim prelazima Srbije usljed pojave prvih slučajeva takozvanih majmunskih boginja u zemljama zapadne Evrope. Majmunske boginje ili mankipoks je virusno oboljenje izuzetno slično velikim boginjama za koje ne postoji vakcina i od koje u Africi premine jedan od deset oboljelih.

Prvi slučajevi ove izuzetno rijetke bolesti koja se javlja uglavnom u centralnoj i zapadnoj Africi potvrđeni su sada u Velikoj Britaniji, a virusom su zaraženi putnici koji su u tu zemlju došli iz Nigerije. Nosioci virusa su uglavnom majmuni, ali bolest sa njih može da pređe na ljude, a rjeđe da se proširi sa čovjeka na čovjeka.

- Virus mankipoks na čovjeka prenose različite životinjske vrste u Africi, konzumiranjem mesa ili kontaktom, a prenos sa čovjeka na čovjeka je rijedak, ali ne i nemoguć. Dešava se usljed bliskog kontakta s kožnim lezijama zaražene osobe ili velikih respiratornih kapljica tokom dužeg kontakta licem u lice. Ministarstvo zdravlja, instituti za javno zdravlje, sanitarna inspekcija i druge zdravstvene ustanove i organi sprovešće sve neophodne mjere nadzora i prevencije u cilju sprječavanja pojave ovog oboljenja u našoj zemlji - saopštilo je Ministarstvo zdravlja Srbije, koje je formiralo i posebnu radnu grupu za praćenje i kontrolu ovog oboljenja u kojoj će biti vrhunski stručnjaci iz svih oblasti.

Epidemiolog Zoran Radovanović objašnjava da su majmunske boginje veoma slične velikim boginjama, ali da je, za razliku od zloglasne variole vere, ovaj virus mnogo manje smrtonosan, ali i manje zarazan.

- Prije 40 godina, kada smo iskorijenjivali velike boginje, naš strah je bio da će upravo majmunske da ih naslijede. Dešavalo se da u Africi poneki čovjek oboli od mankipoksa, ali izuzetnu rijetko, a mi smo se plašili da će virus da mutira. Taj strah još postoji, ali do opasne mutacije majmunskih boginja nije došlo, iako vidite da se sporadično pojavljuju slučajevi zaraze - kaže Radovanović i dodaje da je klinička slika ove bolesti slična malim boginjama:

- Čovjeku se opšte stanje pogorša, bude mu loše, pojavi se temperatura, glavobolja, bol u mišićima, oticanje limfnih čvorova... U roku od nekoliko dana pojavljuju se lezije, odnosno ospe po koži. Ospe na kraju prerastaju u kraste koje otpadaju. Smrtnost je moguća od ove bolesti, ali mnogo manja nego kod variole vere, a i ove boginje nisu toliko zarazne i tok bolesti je mnogo blaži - kaže Radovanović i dodaje da smatra da nema opasnosti od epidemije.

Prema podacima Centra za kontrolu i prevenciju bolesti ministarstva zdravlja Amerike, period inkubacije majmunskih boginja obično traje od sedam do 14 dana, sama bolest traje od dvije do četiri nedjelje, dok u Africi od ove bolesti premine jedan od 10 zaraženih. Prema nekim izvorima, djeca su podložnija ovoj bolesti nego odrasli.

NAUKA NEMOĆNA

Epidemiolog Zoran Radovanović kaže da vakcina za majmunske boginje ne postoji, iako bi od ovog virusa vjerovatno štitilo cjepivo od variole vere.

- Bolesti su slične, pa bi ta vakcina bar djelimično vjerovatno zaštitila i od majmunskih boginja. Međutim, mi nemamo vakcinu protiv velikih boginja, jer je ta bolest iskorijenjena. Majmunske boginje su izuzetno rijetka bolest, sa kojom ljekari u Evropi nemaju mnogo iskustva. Podržavam mjere Ministarstva zdravlja i što na vrijeme rade na prevenciji - kaže Radovanović za Kurir.

SIMPTOMI:

Groznica

Glavobolja

Bolovi u mišićima

Bol u leđima

Otok limfnih čvorova

Iscrpljenost

KAKO ČOVJEK MOŽE DA SE ZARAZI:

Kontaktom sa bolesnom životinjom

Konzumiranjem mesa bolesne životinje

Respiratornim putem od zaražene osobe

Dodirom lezija zaraženog čovjeka

ČINJENICE O BOGINJAMA:

Izuzetno rijetko virusno oboljenje slično velikim boginjama, a uzročnik je virus koji pripada grupi Orthopoxvirusa

Prvi put su izolovane na majmunu u centralnoj i zapadnoj Africi

Većina ljudi koji su ih dobili žive u udaljenim selima u blizini prašuma i imaju čest kontakt s majmunima

Glodari i zečevi su mogući prenosioci bolesti

Tok bolesti majmunskih boginja je blaži i od malih i od velikih boginja

Ospe se najčešće javljaju na licu, a zatim se šire po cijelom tijelu, na kraju se stvaraju kraste koje se ljušte i otpadaju

Prema nekim izvorima, od ove bolesti većinom obolijevaju djeca, dok je smrtnost od četiri do 22 odsto oboljelih

(Kurir.rs, DEPO PORTAL, BLIN MAGAZIN/md)