Ovih dana je u Muzeju savremene umjetnosti Vojvodine (Novi Sad) otvorena velika izložba Migranti menalnog prostora čiji je kurator bila Sanja Kojić Mladenović i na koje su učesnici brojna velika imena balkanske i evropske suvremene umjetnosti:  Klaus Rinke, Biljana Tomić, Hannes Böhringer, Igor Antić, Ivo Deković, Vladimir Frelih, Marcus Kaiser, Bettina Meyer, Zoran Popović, Mileta Prodanović, Zdravko Santrač, Eva Maria Schön, Krunoslav Stipešević, Dragoljub Raša Todosijević, Selman Trtovac, Milorad Vujašanin Cujo i Barthélémy Toguo.  Jedan od učesnika izložbe i jedni koji je imao svoju autorski performance „Prodavnica prazinine“ na samome otvaranju izložbe bio je Jusuf Hadžfejzović, poznati bh. suvremeni umjetnik i art director Galerije suvremene umjetnosti Charlama u Sarajevu.

U periodu kada se Evropa susreće sa izazovima izraženog kretanja stanovništa nametnutog političkim, ekonomskim i ličnim razlozima, kontinuirano se godinama odvija manje vidljiv, a značajan proces migracije stanovništva zarad proširenja mentalnih vidika, kulture i sticanja profesionalnih znanja i iskustava. Projekat Migranti mentalnog prostora imao je namjeru želi da okupi i istakne uloge osoba koje su svojim radom i zalaganjima doprinijele međunarodnoj saradnji, djelile bliske društveno- političke vrijdosti, moguća migrantska iskustva, te kulturna i umetnička stanovišta, a kao mesto susreta imale Dizeldorfsku akademiju likovnih umetnosti (Kunstakademie Düsseldorf), važnu u periodu razvoja konceptualne i medijske umjetničke prakse.

Neki od profesora u Diseldorfu imali su veoma značajnu ulogu u kreiranju zajedničke umjetničke klime među studentima koji su dolazili iz cijelog sveta, pa tako i iz zemalja nekadašnje Jugoslavije, međusobno ih povezujući, i usmeravajući ih na mnoge značajne aktere internacionalne umjetničke prakse. Među njima bitnu ulogu su imali profesori, koji su istovremeno bili uticajni umetnici, kao što su: Joseph Beuys,  Klaus Rinke, Nam June Paik, Jannis Kounellis i dr.

Akademija umetnosti u Diseldorfu predstavljala je pravi fenomen koji je doprinio, između ostalog, podsticanju veza između npr. Josefa Beuysa i  Marine Abramović, Ulaja, Ješe Denegrija, Biljane Tomić i Studentskog kulturnog centra u Beogradu. Relacije između različitih umetničkih scena, mesta edukacije, izložbenih prostora i pojedinaca započete još 70-ih godina 20. vijeka protezale su se tokom decenija, omogućivši mnoga nova iskustva i razmjene, čak i u periodima društveno-političke zatvorenosti i ksenofobije društva tokom 90-ih godina.

Pojedini umjetnici koji su prošli praksu Akademije u Dizeldorfu ili sarađivali sa njom danas žive u sredinama svog porijekla, prenoseći znanje koje su stekli od svojih profesora na lokalnu scenu, dok su drugi nastavili svoje putovanje i danas žive i rade u mnogim delovima sveta povezujući mentalne prostore koji su uticali na njih.  Jedan od značajanih umjetnika koji je školovan u Dizeldorfu bio je Jusuf Hadžifejzović, čiji je permormance bio jedan od centralnih događaja otvaranja izložbe.

Pogledajte video!

(DEPO Portal/Foto i video/Nebojša Šurlan)