Može li etika dobiti pravo građanstva u Bosni i Hercegovini? Može. Provesti strukturne reforme na nivou države u smislu veće efikasnosti i poštivanja zakonitosti, pošteno primijeniti EU kriterije (ekonomske, saobraćajne, geografske...) za regionalizaciju države i „mirna Bosna“.

Priručnik za turističke vodiče Banjaluke, koji mi je nedavno došao pod ruku, mi se učinio kao paradigma društvenog konteksta vremena u kojem živimo, a koji zahtijeva javni komentar.

U poglavlju Turistička geografija u Priručniku između ostalog piše: „U Bosni i Hercegovini su prije turskog osvajanja postojale samo dvije etničke zajednice, srpska i hrvatska (!?). Kao treća, muslimanska (kasnije bošnjačka) zajednica se pojavljuje postepenom islamizacijom tokom  turske vladavine... Uprkos permanentnoj islamizaciji Srbi su nakon pada turske vladavine predstavljali najbrojniju etničku i vjersku zajednicu od kojih su 42,79% bili pravoslavni Srbi, 35% muslimani, 21,3% katolici i 0,8% ostali (uglavnom Jevreji). Odmah poslije austrougarske okupacije Bosne i Hercegovine počelo je plansko doseljavanje stanovništva iz drugih dijelova austrougarske, što je povećalo učešće katoličkog stanovništva“ – navodi se u Priručniku. Potom je ponuđena tabela iz koje je jasno vidljivo da od vremena okupacije A-U do 1991. godine, „većinski“ narod (pravoslavni Srbi) brojčano opada za razliku od Muslimana koji brojčano „demografski okupiraju“ Bosnu i Hercegovinu.

Od vremena okupacije A-U do 1991. godine, „većinski“ narod (pravoslavni Srbi) brojčano opada za razliku od Muslimana koji brojčano „demografski okupiraju“ Bosnu i Hercegovinu

Ako zanemarimo besmislicu da su u srednjevjekovnoj Bosni uopšte postojale srpske i hrvatske etničke zajednice, ponuđene tabele o popisu stanovništva zahtijevaju komentar.

Po posljednjem popisu stanovništva bosanske provincije iz 1870. godine, iz vremena Osmanlija, ukupno je izbrojano 1.746.399 stanovnika, od kojih su 49,82% bili muslimani, 36,42% pravoslavci, 12,62% katolici i ostatak ostali.

Prema sljedećem popisu, iz vremena Austrije, iz 1879. godine, u Bosni i Hercegovini je bilo 1,158.164 stanovnika.

U Priručniku se naravno ne navode rezultati tog prethodnog (posljednjeg) popisa stanovništva (1870.) iz vremena Osmanske države iz čega bi bilo jasno vidljivo da u Bosni i Hercegovini nedostaje 588.235 stanovnika. Razlika je nastala jer Novopazarski sandžak nije bio pod austrijskom okupacijom u vrijeme popisa stanovništva. Novopazarski sandžak, koji je ostao u Osmanskoj državi, je imao 236.092 stanovnika od kojih su 147.942 bili muslimani.

Uz to se pojavljuje „manjak“ od 352.143 stanovnika Bosne i Hercegovine koji su se iselili uglavnom u Tursku. Navedeno masovno iseljavanje je nažalost prvo dokumentovano „etničko čišćenje“ stanovnika u Bosni i Hercegovini. Opće je poznato da je današnjim Bošnjacima bilo zabranjeno, sve do 1971. godine, da se izjašnjavaju bilo kao muslimani ili Bošnjaci, pa su se izjašnjavali kao Srbi, Hrvati, Jugosloveni ili neopredjeljeni. Sve to i mnogo drugog nespomenutog su vidljivi i nedozvoljivi kriteriološki propusti.

Dok falsifikator proizvede tri laži, znalac uspije da odgovori na jednu, zapisao je povjesničar dr. Ivo Banac ukazujući na očigledne falsifikate oko katastarskog vlasništva u Bosni i Hercegovini.

Dok falsifikator proizvede tri laži, znalac uspije da odgovori na jednu, zapisao je povjesničar dr. Ivo Banac ukazujući na očigledne falsifikate oko katastarskog vlasništva u Bosni i Hercegovini

U predmetu Kulturno-istorijsko i prirodno nasljeđe, za spomenik kulture Ferhat-pašinu džamiju (minirana kao i druge džamije 7. maja 1993. godine, danas pred obnovom), se konstatira da je djelo arhitekte nepoznatog imena. Vodičima se zato sugerira legenda koja daje odgovor na pitanje ko je graditelj džamije. Po toj legendi graditelj je bio Rade Neimar (Rade Borović iz narodnih pjesama) sa svojih pet šegrta. Legenda kaže da ih je Ferhat-paša, pošto je vidio kakvu su mu džamiju napravili, zatvorio u kulu da nikad više ne bi mogli napraviti nešto tako lijepo. Šegrti su preko noći dobili krila kao Ikar i Dedal, i odletjeli na različite strane. Međutim, krila su se raspala i oni su pali. Tako je na mjestu gdje je pao Petar nastalo banjalučko naselje Petrićevac. Tamo gdje je pao Ivan, nastala je Ivanjska, gdje je pao Pavle, nastao je Pavlovac, gdje je pao Drago, nastao je Dragočaj. Na mjestu gdje je pao Simo, nastao je Rebrovac, jer je samo slomio rebro.

Šta se priča turistima u Hercegovini?

Ako takođe zanemarimo sijaset materijalnih netačnosti (naročito iz posljednjeg rata) prilikom interpretacija kulturne i historijske baštine Hercegovine, gdje je naprimjer turbe - kapelica iznad groba muslimanskog sveca (!?), moramo spomenuti mega historijski falsifikat vezan za bosanskog vojvodu, herceg Stjepana Vukčića Kosaču.

Da se korištenje lažnih „činjenica“ može ugraditi u državotvorni projekat vidljivo je kroz para-državni projekat „Herceg-Bosne“ u kojem se historijski utvrđeni egzemplar Crkve bosanske, herceg Stjepan Vukčić Kosača, proglašava za katoličkog Hrvata!? Herceg Stjepan je rodom iz sela Kosače kraj Goražda. Njegov vjerski poglavar i ujedno njegov svojevrsni ambasador, gost Radin, je iza sebe ostavio jedini sačuvani pisani dokument visokog pripadnika Crkve bosanske u Dubrovniku (testament gosta Radina).

Na ostatku teritorije države Bosne i Hercegovine sa bošnjačkom većinom decenijama se obećava najezda turista iz islamskih zemalja, a kapital koji se ulaže u novoadaptiranu ili novoizgrađenu trgovinsku i turističku infrastrukturu ima naglašeno vjersko edukativnu poruku. Nema alkohola i gluho bilo, zna se kojih suhetina. Sva životna energija je uložena u grabež objekata ili parcela pogodnih za gradnju smještajnih kapaciteta. Bošnjačkoj vlasti, država, pa tako i uređenje i oblikovanje BH destinacije, je do sada bila zadnja rupa na svirali. Već dvije decenije Bošnjačka vlast najavljuje ogromne investicije iz islamskih zemalja, a one (investicije) odlaze u Srbiju i Hrvatsku. Emirati investiraju u Srbiju, a saudijski princ iz Dubrovnika najavljuje investicije u Hrvatskoj vrijedne više milijardi dolara. Za očajnu situaciju u kojoj se nalazi Bosna i Hercegovina ne može se u potpunosti okriviti Dejtonski mirovni sporazum već smišljene feudalno-separatističke težnje, nekompetentnost i nemar vlasti koje je taj sporazum porodio.  

Masovno i smišljeno lansiranje „podataka“ i njihov uticaj na EU birokrate iz neidentificiranih centara majstora političke propagande ne treba potcjenjivati

EU je davno (2008.) u cilju olakšavanja slobodnog kretanja ljudi i usluga unutar njenih članica propisala minimalni standard obuke turističkih vodiča, minimalan broj sati i propisala obavezni dio nastavnog plana i programa koji je obavezan za sve članice EU. Evropski standard istovremeno daje slobodu zemljama, regijama i gradovima da odluče o nivou, mjeri i glavnim dijelovima njihovih programa obuke. Međutim, obezbjeđenje navedenih programa valja da bude u skladu sa minimalnim standardima i zahtjevima za obuku u svim zemljama članicama EU.

Masovno i smišljeno lansiranje „podataka“ i njihov uticaj na EU birokrate iz neidentificiranih centara majstora političke propagande ne treba potcjenjivati.

Njemačka kancelarka Angela Merkel je najavila da će EU u Bosni i Hercegovini nakon izbora potaknuti političke promjene. Istovremeno Međunarodna krizna grupa (ICG) predlaže uvođenje  teritorijalno trećeg entiteta čime bi kao definitivno riješili etnički problem u Bosni i Hercegovini?! ICG zanemaruje da već sada u RS-u ima preko 10.000 penzionera više nego zaposlenih i da je entitet, kao i čitava država Bosna i Hercegovina, u bankrotu.  

Stvaranje trećeg, kokuznog, nefunkcionalnog i korumpiranog entiteta po etničkom principu u suprotnosti je sa ekonomskim kriterijumom za članstvo u EU, a to je funkcionalna ekonomska sposobnost da se region nosi sa pritiskom konkurencije unutar Unije.

Bosanskohercegovačka javnost je smrtno umorna od neetičkih etničkih nadmudrivanja i historijskih falsifikata i očekuje prijedloge za reorganizaciju koji će potaknuti osnivanje državnih ministarstava za poljoprivredu, obrazovanje, nauku... kao i da se država regionalno organizira uzimajući u obzir geografske, ekonomske, saobraćajne...  principe.

Zbog nevjerovatne neodgovornosti, epskih razmjera, državnih vlasti Bosne i Hercegovine u uspostavljanju državnih IPARD struktura (IPERD platne agencije, Upravljačkog tijela i Strategije ruralnog razvoja) mi nismo iskoristili ni jedan jedini nepovratni euro od oko 650 miliona iz fonda za poljoprivredu, ruralni razvoj i agri-turizam, koji bi išao direktno našim jadnim poljoprivrednicima i ruralnim zajednicama i koji nam je bio na raspolaganju u periodu 2007-2013. godine.

Stvaranje trećeg, kokuznog, nefunkcionalnog i korumpiranog entiteta po etničkom principu u suprotnosti je sa ekonomskim kriterijumom za članstvo u EU, a to je funkcionalna ekonomska sposobnost da se region nosi sa pritiskom konkurencije unutar Unije

Ako država Bosna i Hercegovina ubrzo ne uspostavi pomenutu strukturu rizikuje da će u narednom planiranom periodu (2014.-2020.) izgubiti vjerovatno dvostruki navedeni iznos za poticaj iz IPARD nepovratnih sredstava (Instrument for Preaccession Assistance for Rural Development). Moja malenkost je uvjerena da država Bosna i Hercegovina u narednih dvjesta godina, ovakvog „razvoja“ (napredak se odvija tempom puža – ocijenila je Merkel), ne bi mogla da obezbijedi, iz vlastitih izvora finansiranja, navedena nepovratna sredstva za razvoj ruralnih područja.

Ako ovome dodamo najnoviji problem između EU i BiH u energetskom sektoru, onda je valjda svima jasno da to (neodgovornost državnih vlasti) ugrožava cjelokupni opstanak države Bosne i Hercegovine.

Zašto nam je potrebno Ministarstvo obrazovanja, nauke i tehnologije na nivou države?

Profesori Univerziteta u Sarajevu (UNSA) najavljuju štrajk. Akademik prof. dr. Esad Duraković javno upozorava na organiziranu destrukciju, dezintegraciju i uništavanje školstva u kojem je UNSA sa desetinama fakulteta, naučnih instituta, naučnicima i studentima, trn u oku akterima opće fragmentacije društva.

„Svako ima pravo na sopstveno mišljenje, ali niko nema pravo na sopstvene činjenice“ – zapisao je jedan senator iz SAD.

Kriteriji za članstvo u EU su stabilnost institucija, funkcionalna tržišna privreda i sposobnost preuzimanja obaveza članstva.

„Svako ima pravo na sopstveno mišljenje, ali niko nema pravo na sopstvene činjenice“

U Madridu je 1995. godine postavljen dodatni kriterij za članstvo u EU. Taj kriterij podrazumijeva stvaranje efikasnog državnog sistema uprave za provođenje acquis communautare (pravna tekovina EU) i drugih obaveza koji proizilaze iz članstva.
 

Pod pojmom regionalizacija podrazumijeva se stvaranje određenih cjelina unutar države kao i između država sa određenim stupnjem autonomije i nezavisnosti od centralne vlasti. Politika regionalizacije evropskih zemalja se ne smatra dijeljenjem teritorije nezavisnih država već proces integracije država u jedan vid nadnacionalnog državnog uređenja.

Regionalna uređena država bi po svome uređenju trebala da bude između unitarno uređene države i federacije.

Kako će izgledati buduća „Makroregija južnoslovenskih naroda“ ja ne znam, ali znam kako izgleda „Makroregija Alpe“ kojoj su pripale francuske, njemačke, italijanske i austrijske regije. Alpe su (2012.) odlukom Evropskog vijeća nakon Baltičkog mora i Podunavske regije postale treća makroregija u Evropi.

Bosna i Hercegovina se nalazi u srcu Evrope, tačnije pripada zemljama Srednje Evrope. Uvjeren sam da je naš interes što brže ispunjavanje kriterija za ulazak u EU, a šta mi u većini mislimo i podržavamo saznaćemo na slijedećim izborima?

Stavovi izrečeni u ovom tekstu odražavaju autorovo lično mišljenje, a ne stavove DEPO Portala.

Molimo čitaoce da se u svojim komentarima suzdrže od vrijeđanja, psovanja i vulgarnog izražavanja. DEPO Portal zadržava pravo da takve i slične komentare ukloni bez najave i objašnjenja.