Vlada FBiH utvrdila je danas, na sjednici u Sarajevu, Nacrt zakona o štrajku kojim se uređuje postupak u kome radnici radi zaštite i ostvarivanja svojih profesionalnih interesa, ekonomskih i socijalnih prava, ostvaruju pravo na štrajk u FBiH.
Cilj ovog zakona je da štrajk bude krajnji oblik rješavanja kolektivnih radnih sporova i to onda kada nije moguće kolektivni spor riješiti mirnim putem, odnosno nekim od oblika mirnog rješavanja. Propisano je pravo radnika da slobodno odlučuju o učešću u štrajku, te da organizovanje i učestvovanje u njemu ne predstavlja povredu ugovora o radu, ukoliko je organizovan u skladu sa odredbama ovog zakona, kolektivnog ugovora i pravila sindikata.
Utvrđena je zabrana poslodavcu da sprječava radnike da organizuju štrajk i učestvuju u njemu, da upotrebljava prijetnje i prinude radi okončanja štrajka, te da omogući određene povlastice za radnike koji ne učestvuju u štrajku.
Štrajk može biti organizovan kod poslodavca kao cjeline ili u njegovom organizacionom dijelu, području djelatnosti, kao generalni štrajk, kao štrajk upozorenja ili štrajk solidarnosti.
Uređena je obaveza sporazumnog rješavanja nastalog spora ili povjeravanje nastalog spora posebnom tijelu za mirenje koje strane u sporu sporazumno formiraju, te zabrana započinjanja štrajka prije okončanja postupka mirenja predviđenog Zakonom o radu, drugim posebnim zakonom, odnosno prije provođenja drugog načina mirnog rješavanja spora o kojem su se stranke sporazumjele, s tim da postupak mirenja ne može trajati duže od pet dana od dana dostavljanja zahtjeva tijelu za mirenje.
Poslodavcu je zabranjeno da zaposli nove radnike koji bi zamijenili radnike koji su u štrajku. Utvrđena su prava i obaveze radnika koji učestvuju u štrajku, te pravo poslodavca da radniku koji sudjeluje u štrajku smanji platu srazmjerno vremenu sudjelovanja u štrajku, ukoliko se poslodavac i štrajkački odbor drugačije ne dogovore.
Važeći Zakon o štrajku donesen je 1998. godine, a Univerzalnom deklaracijom o pravima čovjeka iz 1948. godine svima je zagarantirano pravo da učestvuju u osnivanju sindikata ili da mu se pridruže u cilju osiguranja svojih interesa. Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima iz 1966. godine također utvrđuje pravo na udruživanje. Međunarodni pakt o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima iz 1966. godine utvrđuje pravo na štrajk.
Pravo na štrajk zaposlenih u organima unutrašnjih poslova, upravi i službi za upravu bit će uređeno posebnim zakonom.
Prije slanja Parlamentu FBiH, Vlada će Nacrt zakona o štrajku uputiti Ekonomsko-socijalnom vijeću za teritoriju FBiH, saopćio je Ured za odnose s javnošću Vlade FBiH.
(Fena/av)