Salo u našem tijelu igra veoma bitnu ulogu u dobrom funkcionisanju organizma. Dodatnu energiju skladištimo u masti. Mast nas grije, oblaže unutrašnje organe i luči hemikalije koje regulišu menstrualni ciklus. Drugim riječima, salo je neophodno da bi organizam bio zdrav. Ovo su neke od stvari koje niste znali o salu.
1) POSTOJI BIJELO I BRAON SALO
Većina ljudi pomisli na bijelu masu u oblasti stomaka, kukova i butina kada se pomene salo. Ali pored bijelog, postoji i braon salo, koje preovlađuje kod novorođenčadi kako bi održalo temperaturu njihovog tijela.
Odrasli imaju samo malu količinu braon sala.Jedna studija iz 2012. pokazala jeda braon salo grije naše tijelo kada je hladno koristeći bijelo salo kao gorivo. Drugim riječima, braon salo sagorijeva bijelo salo kako bi nam obezbijedilo energiju i toplotu.
2) NEMAJU SVI LjUDI BRAON SALO
Skoro nijedna gojazna osoba nema braon mast. Odrasli imaju oko 50 grama braon masti koja godišnje može da sagori četiri i po kilograma bijele masti. U kasnim četrdesetim i ranim pedesetim ljudi počinju da gube braon mast, što se dovodi u vezu sa gojaznošću u starosti. Naučnici sada istražuju načine na koje bi aktivirali proizvodnju braon masti u cilju liječenja gojaznosti i bolesti koje su u vezi sa gojaznošću, kao što su dijabetes i hipertenzija.
3) SALO NAS GRIJE, I TO NE SAMO KAO IZOLACIONI MATERIJAL
Sve ćelije sala (ne samo braon sala) reaguju na temperaturu i na hladnoću odgovaraju tako što oslobađaju svoju energiju u vidu toplote. Sada naučnici istražuju kako se taj proces tačno odigrava i može li se njime upravljati.
4) VJEŽBANjE MOŽE PROMIJENITI PONAŠANjE DNK MASNISNIH ĆELIJA
Količina masti djelimično zavisi od genetike, a jedno istraživanje je otkrilo da vježbanje može uticati na paljenje i gašenje određenih gena koji su odgovorni za skladištenje masti. Oni koji su vježbali samo 6 mjeseci smanjili su rizik od oboljevanja od dijabetesa i bili su manje skloni gojaznisti.
5) NISU SVE ĆELIJE SALA ISTE
Metabolizam nekih gojaznih ljudi savršeno dobro funkcioniše, dok gojaznost kod drugih izaziva oboljenja kao što su dijabetes, visok krvni pritisak i visok nivo holesterola. Razlog toga je to što se ćelije masti razlikuju.
Ćelije sala bolesnih gojaznih ljudi izgledaju drugačije i ponašaju se drugačije nego ćelije sala zdravih gojaznih ljudi. Umjesto da proizvode nove ćelije kako bi se mogla skladištiti dodatna mast, ćelije masti kod bolesnih gojaznih ljudi otiču do tačke pucanja, što dovodi do zapaljenja i problema sa jetrom i srcem.
Ćelije masti kod zdravih gojaznih ljudi su manje i proizvode nove ćelije masti kada treba da se skladišti veća količina masti. Zbog toga bi gojaznost trebalo da se liječi na različite načine. I zdravi gojazni ljudi treba da se oslobode viška masti, jer nema garancije da će ostati zdravi.
6) SALO JE BOGATO POTENCIJALNIM MATIČNIM ĆELIJAMA
A te matične ćelije su slične onim ćelijama koje se uzimaju iz embriona. Istraživanje iz 2012. otkrilo je da mast uklonjena tokom liposukcije može da se transformiše u pluripotentne matične ćelije ili ćelije od kojih će se kreirati mišići ili kosti. Proces je jednostavniji od procesa transformisanja ćelija kože u matične ćelije.
7) I ĆELIJAMA MASTI POTREBAN JE SAN
Ako malo spavate, masne ćelije mogu izgubiti sposobnost da odgovaraju na insulin, što može dovesti do gojenja ili, u krajnjem slučaju, dijabetesa.
U jednom istraživanju učestvovalo je nekoliko sedmogodišnjaka. Prvo su četiri noći spavali 8 i po sati, a onda su, poslije mjesec dana, četiri noći spavali samo 4 i po sata. Tokom ovih 8 dana, jeli su istu količinu hrane. Otkriveno je da su ćelije masti bile za 30 odsto manje osjetljive na insulin tokom noći sa malo sna- što je slučaj i kada se uporede gojazni i vitki ljudi i kada se uporede oni oboljeli od dijabetesa sa onima koji su zdravi.
8) DOKTORI SU VIŠE ZABRINUTI ZA ONO SALO KOJE NE VIDIMO
Mast koja se nalazi odmah ispod kože ima izolativna svojstva i obezbjeđuje nam toplotu, a utrobna mast, koja se nalazi duboko u abdomenu, popunjava prostor između organa i luči hemikalije koje mogu povećati rizik od kardiovaskularnih bolesti, hipetenzije i dijabetesa.
Ako ste građeni kao kruška, većina masti je površinska, ali ako ste građeni kao jabuka, većina masti je unutrašnja. Srećom, i njena količina može biti smanjena gubitkom težine. Aerobik, vježbe snage i zdrava ishrana omogućiće vam da dovedete količinu unutrašnjeg sala u normalu. Vježbe koje se koncentrišu na određene dijelove tijela, kao što su trbušnjaci, neće vam pomoći.
(Blic/DEPO PORTAL/BLIN MAGAZIN/av)