140 GODINA ŽELJEZNICA U BIH i RS

Prva pruga Banja Luka - Dobrljin izgrađena na današnji dan 1873.

Arhiva 17.01.13, 16:44h

Željeznice RS danas obilježavaju 140 godina od izgradnje prve pruge u RS i Bosni i Hercegovini. Riječ je o pruzi Banja Luka – Dobrljin na kojoj su, prema istorijskim navodima,17. januara 1873. godine pokrenute željezničke linije za putnike
Mašinovođe, koje su od ponedjeljka, 10. oktobra, zaustavile vozove, traže isplatu razlike u zaostatku dodatka na platu, koji se u stručnoj terminologiji naziva kilometar, kao i dalju isplatu kilometra po ranije utvrđenoj cijeni od 2,4 KM; ilustracija: Vla

Prema istim izvorima pruga je završena 23. decembra 1872. godine, a svečanost povodom izgradnje pruge održana je 5. januara naredne godine za tadašnju tursku vlast i ugledne građane, prenosi Radio-televizija RS.

Cijene karata bile su neprihvatljive za običan narod. Od današnjeg Novog Grada do Banje Luke cijena karte iznosila je čitavih 90 groša u prvom razredu ili 44 groša u trećem. Uporedbe radi, cijena puške kretala se između 30 i 40 groša, volovskih kola oko 40, a ovce oko 10 groša.

Pruga je tek dolaskom austro-ugarske i kasnije doživjela procvat, naročito spajanjem sa Siskom i Dobojem.

Doprinos pruge Banja Luka – Dobrljin razvoju ovog kraja od izuzetnog je značaja za privredni i društveni rast, pa ovaj datum, zajedno sa Željeznicama RS, obilježavaju gradovi Banja Luka i Prijedor i Opština Novi Grad.

1873. otvorena je u Bosni prva željeznička pruga normalnog kolosjeka, dužine 104 km, na relaciji Banjaluka-Dobrljin kod Bosanskog Novog, nadovezivala se na već postojeću prugu Sisak-Zagreb sa daljim pravcima prema Beču i Budimpešti, pa je Banjaluka već tada imala željezničku vezu sa tadašnjim evropskim centrima.

(BLIN MAGAZIN, DEPO PORTAL/eb)